Lekcja 11

Sieć komputerowa - grupa kilku komputerów, połączonych ze sobą za pomocą dowolnego medium transmisyjnego w celu wymiany danych i współdzielenia zasobów internetowych.

Główne zalety sieci komputerowych:

• możliwość komunikacji z innymi użytkownikami ( np. poprzez wiadomości e-mail )
• możliwość korzystania z wspólnych zasobów sieciowych ( sprzętu, oprogramowania ), dzięki czemu nie ma potrzeby kupowania wielu urządzeń i programów osobno dla każdego komputera
• szybkość, oszczędność czasu i bezproblemowość w przenoszeniu danych, plików i programów z jednego komputera na inny
• oszczędność w zakupie oprogramowania (pewne programy np. firewall wystarczy zainstalować na jednym komputerze
• bezkonfliktowość, prostota i wygoda podczas dostępu do wspólnych bazy danych z różnych komputerów

Główne wady sieci komputerowych:

• wysokie ceny urządzeń sieciowych i medium transmisyjnych
• zagrożenia związane z działaniem "sieciowych włamywaczy", hakerów ( np. usunięcie danych, uszkodzenie systemu )
• problemy związane z tworzeniem i zarządzaniem sieci ( np. zakłócenia, awarie, podłączanie wszystkich urządzeń i zasobów sieciowych kablami )
• zagrożenia bezpieczeństwa i stabilności działania wszystkich systemów w wyniku zainfekowania jednego komputera
• awaria jednego urządzenia lub medium transmisyjnego może spowodować uszkodzenie całej sieci komputerowej

Urządzenia sieciowe

• Karta sieciowa ( przesyła dane pomiędzy komputerami; przekształca pakiety danych w sygnały; posiada unikatowy adres fizyczny tzw. MAC )
• Koncentrator (Hub) ( łączy wiele komputerów połączonych w topologii gwiazdy; odbiera dane z jednego urządzenia w sieci, a następnie wysyła je do wszystkich portów, co zmniejsza wydajność całej sieci )
• Przełącznik (Switch) (łączy segmenty sieci komputerowej; odbiera dane z urządzenia w sieci a następnie wysyła je precyzyjnie do drugiego urządzenia dzięki wykorzystaniu adresów MAC, czego skutkiem jest wysoka wydajność sieci )
• Router ( służy do routingu danych tj. określania następnego punktu sieciowego do którego należy skierować pakiet danych; używany głównie w celu łączenia kilku sieci LAN, WAN i MAN )
• Access Point ( zapewnia stacjom bezprzewodowym dostęp do zasobów sieci za pomocą bezprzewodowego medium transmisyjnego; jest mostem łączącym sieć bezprzewodową z siecią przewodową )
• Wtórnik (Repeater) ( kopiuje odbierane sygnały, a następnie je wzmacnia; może łączyć tylko sieci o takiej samej architekturze, używające tych samych protokołów  i technik transmisyjnych )
• Bridge ( służy do łączenia segmentów sieci; zwiększa wydajność i maksymalne długości sieci )

Rodzaje medium transmisyjnego

• kabel RJ45 (Skrętka) ( służy do łączenia kilku urządzeń sieciowych i przesyłania pomiędzy nimi informacji )
• kabel koncentryczny
• światłowód (dane przesyłane są na zasadzie impulsów świetlnych )
• fale radiowe ( promieniowanie elektromagnetyczne wytwarzane przez prąd przemienny płynący w antenie; umożliwia tworzenie sieci bezprzewodowych (Wi-Fi) )

Podział sieci komputerowych ze względu na topologię:

• szynowa (magistralowa) ( wszystkie elementy sieci są podłączone do jednego kabla (magistrali); przerwanie medium w jednym miejscu powoduje awarię całej sieci )
• pierścieniowa ( każdy przyłączony komputer ma dwa połączenia - po jednym dla sąsiednich komputerów, dzięki czemu tworzy się fizyczna pętla )
• gwiazdy ( wszystkie komputery są połączone do jednego punktu – koncentratora lub przełącznika )

Podział sieci ze względu na jej organizację:

• Klient - Serwer (w sieci występuje serwer, który odgrywa nadrzędną rolę i nadzoruje całą sieć )
• Peer-to-Peer ( wszystkie komputery mają jednakowe uprawnienia, sieć posiada płynną strukturę )

Podział sieci komputerowych ze względu na zasięg działania :

• LAN (Local Area Network) – lokalna sieć komputerowa, obejmująca zazwyczaj tylko jeden budynek; tworzona zazwyczaj w oparciu o skrętkę lub fale radiowe; umożliwia m.in. szybką wymianę danych, współdzielenie łącza internetowego oraz korzystanie z wspólnych zasobów sieciowych )
• MAN (Metropolitan Area Network) – sieć obejmująca aglomerację lub miasto;
• WAN (Wide Area Network) – obejmuje zasięgiem duży obszar (państwo, kontynent);
• Internet – ogólnoświatowa sieć komputerowa;

Lekcja 10 c.d.

Zadanie 1.

Uzupełnij tabelę.

System	Zalety	Wady
MS Windows	— duża popularność, w tej chwili największa na świecie choć malejąca — obsługa dużej liczby modeli sprzętu — dużo powszechnie dostępnego oprogramowania — dobre wsparcie techniczne także w Polsce — popularność ułatwiająca uzyskanie wsparcia choćby ze strony sąsiada	— wysoka cena powodowana praktykami monopolistycznymi — wolne działanie na starszych maszynach — dużo złośliwego oprogramowania — trudny w konfiguracji dla laika — konieczność zakupu dedykowanej wersji językowej
Mac OS X	— subtelny futurystyczny wygląd — intuicyjne dopracowane mało awaryjne oprogramowanie — znikoma liczba niegroźnych wirusów — nowatorskie rozwiązania niespotykane w innych systemach — system jest z założenia wielojęzyczny (język polski jest jednym z wielu do wyboru w dowolnym momencie)	— płatny i zamknięty — legalny tylko na urządzeniach firmy Apple — niemożność uruchomienia programów bezpośrednio przeniesionych z Windows (konieczna wersja dedykowana) — znacznie mniejsza oferta programów narzędziowych i gier — utrudnione „grzebanie” w oprogramowaniu systemowym
Linux	— bezpłatny — znikoma liczba zagrożeń wirusowych — w dużej mierze odporny na włamania — pozwala na wprowadzanie dowolnych modyfikacji nawet w kodzie źródłowym — możliwość zainstalowania na praktycznie dowolnym sprzęcie	— brak znanych komercyjnych pakietów narzędzi — słabe wsparcie dla niektórych podzespołów — stosunkowo trudny obsłudze w porównaniu do konkurentów — wskazane duże doświadczenie w jego obsłudze — liczne błędy wymagające dopracowania

Lekcja 10

System plików - to zbiór reguł opisujących sposób przechowywania plików na nośniku danych i zarządzania nimi. Definiuje, w jaki sposób są zapisywane poszczególne bity i bajty, jaka jest struktura katalogów oraz jakie atrybuty i nazewnictwo są dopuszczalne. Systemy plików opracowuje się dla różnych typów nośników danych ( dyski zewnętrzne, sieci komputerowe, pamięci wewnętrzne, płyty optyczne, pamięci flash, dyskietki ). Najpopularniejsze systemy plików noszą nazwy FAT, NTFS, HFS i EXT.

Formatowanie dysku - jest procesem przygotowania dysku twardego lub jego partycji do zapisu danych i polega na założeniu na nim wybranego systemu plików.

Partycja - to logicznie wydzielony podczas formatowania dysku obszar działający w wybranym systemie plików, niezależnie od innych obszarów. Funkcjonalnie partycja zachowuje się w systemie operacyjnym jak samodzielny dysk.

Skrót - to obiekt zastępujący oryginał dowolnego zasobu systemowego. Skrót zajmuje bardzo mało miejsca na dysku, a do jednego zasobu może prowadzić dowolna liczba skrótów.

Plik - zapisany w pamięci zewnętrznej komputera zbiór danych stanowiący logiczną całość i charakteryzujący się określonym rozmiarem. Plikiem jest zarówno dokument tekstowy czy graficzny, jak i rezultat gry komputerowej. W systemach z interfejsem graficznym każdy plik symbolizuje ikona.

Katalog, folder - obiekt logiczny ułatwiający zorganizowanie plików na nośnikach pamięci. Katalog może zawierać pliki lub kolejne katalogi. Pozwala je grupować i organizować w logiczne zbiory.

Rozszerzenie - to część nazwy pliku, nadawana w celu ułatwienia identyfikacji rodzaju pliku.

Lekcja 9 c.d.

Urządzenia wejścia-wyjścia - służy do komunikacji systemu komputerowego z jego użytkownikiem lub innym systemem przetwarzania danych. Urządzenie wejścia-wyjścia służy często do zamiany wielkości fizycznych na dane przetwarzane przez system lub odwrotnie.

Dane wejściowe to te, które są przekazywane do systemu, a dane wyjściowe to te, które z systemu są wysyłane.

• urządzenia wejścia - klawiatura, mysz komputerowa, skaner, dżojstik, mikrofon, odbiornik GPS, czytnik linii papilarnych, kamera internetowa
• urządzenia wyjścia -  monitor, drukarka, głośniki, słuchawki, brzęczyk, ploter.

Pamięć zewnętrzna

• dysk twardy
• dyskietka
• pamięć flash
• pamięć USB (pendrive)
• płyta CD
• płyta DVD
• Blu-ray
• napęd SSD

Karty rozszerzeń 

• karta graficzna
• karta dźwiękowa
• karta telewizyjna
• karta sieciowa

Porty

• COM
• MIDI
• PS/2 ( klawiatura, mysz )
• LPT ( drukarka, skaner )
• VGA ( monitor )
• USB ( wiele urządzeń np. monitory, drukarki )
• JACK ( słuchawki, głośniki, mikrofon )

Lekcja 9

PC - to skrót oznaczający komputer osobisty. Samo urządzenie może mieć różne rozmiary - od mieszczącego się w dłoni tabletu do sporej skrzyni. Przeznaczony jest przede wszystkim do użytku osobistego, zastosowań biurowych, przeglądania zasobów internetu, prezentacji treści multimedialnych i rozrywki.
Procesor - to zintegrowany układ cyfrowy o miniaturowych rozmiarach, zdolny do samodzielnego wykonywania operacji numerycznych na dostarczonych mu danych, zgodnie z określonym ciągiem zdefiniowanych instrukcji. Współczesne procesory ( zwane mikroprocesorami ) określane są też jako centralna jednostka obliczeniowa.
Chipset - to specjalnie zaprojektowany układ scalony montowany na płycie głównej, nadzorujący przepływa danych pomiędzy podzespołami podłączonymi do magistrali. W skład chipsetu wchodzą zazwyczaj dwa mikroukłady zwane mostkami:

• północnym - odpowiedzialnym za wymianę danych pomiędzy pamięcią, procesorem i magistralą danych;
• południowym - zarządzającym współpracą w urządzeniami wejścia-wyjścia;

Port ( np. port szeregowy, równoległy, USB, port 43 ) - to ogólne pojęcie w informatyce, oznaczające medium fizyczne lub logiczne, przez które przesyłane są dane z lub do komputera. Potocznie terminem tym określa się także dowolne złącze ( gniazdo ) wejścia-wyjścia, służące do podłączania urządzeń zewnętrznych do komputera.
USB - to port uniwersalny umożliwiający komunikację komputera z bardzo różnymi urządzeniami zewnętrznymi mimo, że wtyczka zawsze wygląda tak samo. Obecnie występują trzy standardy transmisji danych poprzez ten port:

• USB 1.1 ( starszy, wolny, do 12 Mb/s );
• USB 2.0 ( nowszy, szybszy, do 480 Mb/s );
• USB 3.0 (wdrażany, do 5 Gb/s );

System operacyjny - jest zbiorem programów zarządzających składnikami, tworzących środowisko do uruchamiania i kontroli zadań zlecanych przez użytkownika. System operacyjny jest niezbędny w każdym komputerze, umożliwia bowiem komunikowanie się z użytkownikiem, obsługę podzespołów komputera, zarządzanie wzajemną wymianą danych pomiędzy nimi, organizację plików na dysku oraz współpracę z urządzeniami peryferyjnymi.

Lekcja 8 c.d.

Zadanie 2.

Rozstrzygnij prawdziwość stwierdzeń zawartych w tabeli:

Stwierdzenie	prawda	fałsz
Mogę umieścić cytaty z biografii Steve’a Jobsa autorstwa Waltera Isaacsona w swoim wypracowaniu na temat ery post-PC.	X
Mogę bez zgody autora zacytować w całości wiersz Czesława Miłosza w wypracowaniu na temat jego poezji.	X
Mogę udostępnić na swoim dysku Dropobox jeden z utworów muzyczny z zakupionej legalnie przeze mnie płyty.		X
Mogę przesłać znajomym pocztą elektroniczną fragment nagranej przez mnie audycji telewizyjnej.	X
Mogę umieścić na szkolnej witrynie zdjęcia szkolnego zespołu muzycznego, który wystąpił na niedawnej szkolnej imprezie.	X
Mogę przedstawić szkolnemu psychologowi rysunki swojego brata, na których umieścił on dziwne czarne maski.	X
Mogę przedstawić na lekcji prezentację pobraną z serwisu profesor.pl.	X
Mogę korzystać z kopii płyty z grą „The SIMS” podczas grania, by uniknąć porysowania oryginalnego CD.	X
Mogę udostępnić w domowej sieci utwory muzyczne zgromadzone w programie iTunes na swoim komputerze.	X
Mogę przesłać koledze zdjęcie zakochanej pary siedzącej w parku, zrobione osobiście przeze mnie swoim telefonem komórkowym.	X
Mogę umieścić w sieci P2P program typu freeware.	X
Mogę bez ograniczeń umieść na swojej stronie internetowej wiersz jeden z rozdziałów Harrego Pottera.		X
Mogę umieścić grafiki i zdjęcia znalezione w internecie w tworzonej przez siebie prezentacji multimedialnej, pod warunkiem, że jej nikomu nie pokażę.	X
Mogę pobrać wybrany utwór ze strony znanego artysty i udostępnić go na swojej stronie internetowej, podając jego źródło.	X
Mogę wraz z klasą obejrzeć film pobrany z serwisu chomikuj.pl.	X
Mogę ten sam film obejrzeć z siostrą na jej komputerze w domu.	X

Zadanie 3.

Odszukaj i zaproponuj bezpłatne odpowiedniki znanych komercyjnych aplikacji:

Program komercyjny	Propozycja bezpłatnego zastępnika
Microsoft Word	AbiWord
	OpenOffice.org Writer
Microsoft Excel	OpenOffice.org Calc
	Gnumeric
Adobe Photoshop	Gimp
	Krita
CorelDRAW	Inkscape
	Paint.NET
Microsoft Outlook	Mozilla Thunderbird
	Eudora
Adobe Dreamweaver	KompoZer
	Mozilla SeaMonkey
WinZip	AlZip
	ZipGenius
Nero Platinum	cDRDAO
	Burrrn
3D Max	Blender
	Wings3D

Zadanie 4.

Znajdź w internecie serwis udostępniający bezpłatnie zdjęcia. Zapoznaj się z warunkami korzystania ze zdjęć umieszczonych w tym serwisie. Nauczycielowi prześlij adres tego serwisu i jedną ze znalezionych w serwisie grafik. Do grafiki dołącz krótki opis licencji z nią związanej.

http://www.everystockphoto.com/

Wyszukiwarka darmowych zdjęć pochodzących z różnych źródeł, na różnych licencjach (można to sprawdzić przy każdej fotografii). Rejestracja na stronie jest darmowa i pozwala na ocenianie, tagowanie oraz komentowanie zdjęć.


Licencja Creative Commons, rodzaj licencji - uznanie autorstwa ( ang. Attribution ) - zezwala się na kopiowanie, dystrybucję, wyświetlanie i użytkowanie dzieła i wszelkich jego pochodnych pod warunkiem umieszczenia informacji o twórcy.
Autor : Hamed Saber

Zadanie 5.

Sprawdź, na podstawie jakiej licencji są rozpowszechniane poniższe programy:

Nazwa programu	Rodzaj licencji
Gimp	GNU GPL
LibreOffice	LGPLv3
Skype	Freeware
Gadu-Gadu	Adware
Mozilla Firefox	MPL/GPL/LGPL
VLC Player	GPL
Blender	GNU GPL
Apple iTunes	Freeware
Inkscape	GPL

Zadanie 1.

Aby dostrzec istotne różnice pomiędzy autorskimi prawami osobistymi i prawami majątkowymi uzupełnij tabelę:

Prawo autorskie
Autorskie prawa osobiste	Autorskie prawa majątkowe
nie można ich scedować na osoby trzecie	można je scedować na osoby trzecie
nigdy nie wygasają	wygasają po 70 latach od śmierci autora
nie można się ich zrzec	można się ich zrzec
nie można ich wycenić	można je wycenić
zawsze wiążą się z ich autorem	nie zawsze wiążą się z autorem

Lekcja 8

Prawo autorskie - to pojęcie prawnicze oznaczające ogół praw przysługujących autorowi dowolnego utworu, upoważniające go do decydowania o sposobie użytkowania dzieła i czerpania z niego korzyści. Prawo autorskie dzielimy na :

• osobiste - absolutnie niezbywalne, nie podlegają dziedziczeniu oraz bezterminowo chronią więź autora z utworem;
• majątkowe - zbywalne podlegają dziedziczeniu i wygasają zasadniczo po 70 latach od śmierci autora;

Utwór - każdy przejaw twórczości mający indywidualny charakter ( odróżniający go od innych ), występujący w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od jego wartości, przeznaczenia i sposobu prezentacji. Każdy utwór tak rozumiany jest chroniony przez prawo od samego początku jego powstawania, nawet gdy jest nieukończony. Wyróżniamy trzy typy utworów:

• pierwotne - stworzone oryginalnie przez autora lub grupę autorów;
• opracowania - różnego rodzaju modyfikacje utworu pierwotnego;
• inspirowane - nowe utwory, które powstały w efekcie kontaktu z utworem pierwotnym;

Licencja - dokument prawny lub umowa określająca warunki korzystania z utworu, którego dotyczy.

Dozwolony użytek - oznacza wykorzystanie legalnie nabytych utworów w gronie rodziny i znajomych. Z zasad dozwolonego użytku wyłączone są jednak programy komputerowe.

Lekcja 7

Strony internetowe

e-ubezpieczenia

e-porównywarki

e-handel

e-bankowość

Lekcja 6

Grupa dyskusyjna - tematyczny zbiór artykułów i listów napisanych przez użytkowników grupy, mający światowy zasięg. Artykuły popularnie określane jako newsy przypominają zwykłe listy elektroniczne. Usługa ta pozwala na wymianę wiadomości w obrębie grupy osób.

Lista dyskusyjna - jest specyficzną formą korzystania z poczty elektronicznej i działa nieco inaczej niż grupa dyskusyjna. Każda wiadomość wysłana na ogólny adres listy zostaje jak echo automatycznie rozesłana przez serwer do wszystkich osób zapisanych na listę

Kanał RSS -  jest to lepszy sposób czytania wiadomości w Internecie, bez zbędnych reklam i szaty graficznej portalu. Kanał RSS pozwala nam właśnie widzieć tylko treść nowości bez całej otoczki. Do jego czytania służą czytniki RSS, czyli programy lub strony, które wyświetlają treść pochodzącą z kanału.
Do jednego czytnika możemy podpiąć wiele kanałów RSS. Możemy również subskrybować informacje pochodzące tylko z pewnego działu portalu np. ze sportu. Do tego wyróżnione są wiadomości, których jeszcze nie czytaliśmy. Jeśli chcemy np. zobaczyć komentarze Internautów, możemy kliknąć na tytuł wiadomości i przejść do strony internetowej.

Zrzuty ekranu

Lekcja 5

Netykieta pocztowa to zbiór zasad poprawnego i przyzwoitego zachowania w Internecie, czyli sieciowej etykiety. Oto kilka podstawowych zasad:

• Staraj się sprawdzać/kontrolować pocztę codziennie.
• Staraj się nie przekraczać wyznaczonego limitu przestrzeni dyskowej przyznanej dla Twojego konta.
• Usuwaj przeczytane wiadomości i zbędne pliki z serwera, tak by nie zajmować niepotrzebnego miejsca na jego dysku.
• Kontroluj swoje dyskietki i pliki dyskowe programami antywirusowymi.
• Przed wysłaniem załącznika do listu, sprawdź go programem antywirusowym.
• Jeśli chcesz wysłać pocztą elektroniczną duży plik do konkretnej osoby - ustal z odbiorcą, czy może przyjąć tak duży załącznik. Ewentualnie podziel go na kilka listów lub skompresuj, używając specjalnych programów kompresujących.
• Nie rozsyłaj żadnych reklam bądź informacji do użytkowników, którzy wcześniej nie wyrazili zgody na taką korespondencję.
• Wypełniaj zawsze pole temat (ang. subject) listu i to zgodnie z treścią listu.
• Nie nadawaj listom wysokiego priorytetu ważności, jeśli nie jest to niezbędne.
• Żadna linia listu nie powinna mieć więcej niż 70 znaków. Dłuższe linie mogą sprawiać problemy niektórym systemom pocztowym.
• Kiedy odpowiadasz na wiadomość/list, staraj się nie cytować całego listu, a jedynie tę część, której dotyczy Twoja odpowiedź.
• Staraj się pisać zwięźle i na temat.
• W jednym liście poruszaj tylko jedno zagadnienie. Nie pisz listów składających się z dużej liczby stron.
• W listach umieszczaj krótki podpis (sygnaturę). Powinien on zawierać Twoje imię, nazwisko, adres, ewentualnie telefon i nie powinien być dłuższy niż 4 linijki.
• Przestrzegaj warunków licencji i praw autorskich, cytując - podaj autorów.
• Nie używaj słów i zwrotów powszechnie uznanych za wulgarne.
• Pisz zawsze małymi literami, chyba że chcesz wyrazić szczególne emocje.
• Odpowiadając na wiadomość na grupie dyskusyjnej (w większości przypadków program pocztowy automatycznie kieruje odpowiedź na tę listę), sprawdź w nagłówku listu do kogo został przez program zaadresowany - na listę, czy też na prywatny adres autora listu.
• Zanim wyślesz list, zapoznaj się z opisem tematów poruszanych na danej liście czy w grupie (każda lista dyskusyjna i grupa usenetowa ma krótką adnotację określającą jej charakter). Nie wysyłaj listów do grupy, która nie jest związana tematycznie z treścią listu.
• Na niektórych listach panuje duży ruch, dzięki czemu Twoja skrzynka może zostać wypełniona przesyłkami. Subskrypcję do tych list dyskusyjnych należy ograniczać do niezbędnego minimum, uwzględniając limit miejsca na dysku, własne możliwości czytania na bieżąco nadsyłanych przesyłek oraz inne możliwości techniczne.

      Thunderbird

   

      

       

Lekcja 4

Zad.1/s.59
Ciężar ciała obliczamy ze wzoru F=mg, gdzie: F - to ciężar ciała [N]; m - to masa ciała [kg];
 g - przyspieszenie grawitacyjne [m/s2]. Znając masę (np. 20 kg) i przyspieszenie grawitacyjne na danej planecie obliczamy ciężar ciała na :
a) Ziemi
F= 20 kg * 9,81m/s2 = 196,2 N
b) Księżycu
F= 20kg * 1,622m/s2 = 32,44 N
c) Marsie
F= 20kg * 3,69m/s2 = 73,8 N
d) Wenus
F= 20kg * 8,87m/s2 = 177,4 N

Zad.2/s.59
a)zwierciadła płaskie
obraz: zawsze pozorny, prosty i tej samej wielkości co przedmiot
b)zwierciadła wklęsłe
- odległość ciała od zwierciadła wynosi f<x<2f to uzyskujemy : obraz odwrócony, powiększony, rzeczywisty
- odległość ciała od zwierciadła wynosi x<f to uzyskujemy : obraz powiększony, pozorny, prosty
c)zwierciadła wypukłe
- odległość ciała od zwierciadła wynosi x>2f to uzyskujemy : obraz pomniejszony rzeczywisty odwrócony
- odległość ciała od zwierciadła wynosi f<x<2f to uzyskujemy : obraz pozorny, pomniejszony, prosty
d) soczewki skupiające
- odległość ciała od soczewki wynosi f<x<2f to uzyskujemy : obraz odwrócony, rzeczywisty, powiększony
- odległość ciała od soczewki wynosi x>2f to uzyskujemy : obraz odwrócony, rzeczywisty, pomniejszony
- odległość ciała od soczewki wynosi x<f to uzyskujemy : obraz prosty, powiększony i pozorny
- odległość ciała od soczewki wynosi x=2f to uzyskujemy : obrazrzeczywisty, odwrócony, tej samej wielkości co przedmiot
e) soczewki rozpraszające
obraz powstający w soczewce rozpraszającej jest zawsze obrazem pozornym, prostym i pomniejszonym

Rekurencja - jest bardzo znanym i często nieświadomie stosowanym sposobem postępowania. To pewien sprytny sposób definiowania rzeczy, gdy w treści definicji, używamy tego samego pojęcia, które definiujemy.

Algorytm zachłanny - polega na tym, że w trakcie szukania drogi do rozwiązania całego problemu, w kolejnym kroku, podejmujemy działanie najlepiej rokujące w danym momencie, nie zastanawiając się, czy ma ono sens w dalszej perspektywie.